Ã�lerleyen teknolojinin beraberinde getirdiği çevre kirliliği, Dünyada fosil yakıtlı enerji kaynaklarının giderek azalması, yenilenemeyen bu enerji kaynaklarını gelecekte daha önemli bir stratejik konuma sokacaktır. Son yıllarda dünyada yaşanan petrol fiyatlarındaki aşırı dalgalanmalar ve bunun yarattığı ekonomik krizlere çözüm bulmak amacıyla çevreye olan zararı da dikkate alınarak petrole alternatif yeni kaynaklar aranmaktadır. Bu yüzden bitkisel yağlara, petrol türevleri olarak elde edilen motor yakıtı ve yağına alternatif olabilecek kaynaklar gözü ile bakılmaktadır. Bitkisel yağlar, insanlar için temel besin maddesi olarak kullanılması yanında son 20 yıldır alternatif bir enerji kaynağı olarak da kullanılmaktadır. Kolza (kanola), ayçiçeği, soya, aspir gibi yağlı tohum bitkilerinden elde edilen yağların veya hayvansal yağların bir katalizatör eşliğinde kısa zincirli bir alkol ile (metanol veya etanol) reaksiyonu sonucunda açığa çıkan ve yakıt olarak kullanılan ürüne biyodizel adı verilmektedir. Biyodizel Biyomotorin Dizel- Bi; Yeşil Dizel adları ile de bilinmektedir. Biyodizel olarak tüm bitkisel yağlar kullanılabileceği gibi, özellikle hint yağı, jajoba, kolza, yağ şalgamı, aspir ve yer fıstığı üzerinde fazlaca durulmaktadır. Ortalama % 90 risinolik asit (C18: 1-OH) içeren hint yağının tutuşma sıcaklığı çok yüksek olup, stabilitesi kolaylıkla değişmez. Bu nedenle yüksek devirli çalışan uzay, savaş ve yarış araçlarında motor yağı, gres ve hidrolik yağ olarak yaygın şekilde kullanılır. Jajoba yağı, dünyada en pahalı yağ olarak bilinen ıspermeçet balina yağına alternatif olarak görülen tek bitkisel yağdır. Bu nedenle ülkeler arasında stratejik bir önem arz etmektedir. Jajoba yağının başlıca iki yağ asidi (behenik (C22: 0) ve erusik asit (C22:1)) olup, yüksek sıcaklığa ve yüksek basınca çok dayanıklı olduğu için otomotiv, metalürji, roket ve füze endüstrisinde en fazla aranan bitkisel bir yağdır. Ayrıca erüsik asidi yükseltilmiş kolza ve yağ şalgamı yağları, Almanya`da biyodizel satan istasyonlarda yaygın olarak kullanılmaktadır. Haçlıgiller familyasından olan kolza yağ şalgamı ve lahananın spontoz melezleşmesiyle meydana gelen bir amphidiploiddir. Tohumlarında % 38-45 yağ bulunması, katı, sıvı, ham yağ olarak kullanılması, orta ve yüksek oleik asit ve düşük seviyede doymuş yağ asidi içermesi kaynama noktasının yüksekliği (238 °C) ile iyi bir kızartma yağı oluşu, E vitaminince zengin olması dolayısıyla bilinen en iyi yağ bitkilerinden birisidir. Dünyada 20’den fazla ülkede Kolza üretilmektedir. Fazla miktarda üretim yapan bu ülkeler Ã?in, Batı Avrupa ülkeleri, Hindistan, Kanada`dır. Dünyada üretilen biyodizelin % 86`sı kolzadan üretilmektedir. Kolza ile ilgili ülkemiz genelinde yürütülen çalışmalar bu bitkinin ülkemizde rahatlıkla yetiştirilebileceğini, ortalama 250-300 kg/da verim alınabileceğini ortaya koymuştur. Ã?u an itibariyle dünyamızda biyodizel 21`i aşkın ülkede üretilmektedir. Türkiye`de 2000`den beri biyomotorine artan bir ilgi mevcuttur; böylece biyomotorin popüler bir konuma ulaşmıştır. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı biyomotorinin Türkiye için önemini anlamış ve öncelikler arasına koymuştur. Biyodizelin Avantajları -Mevcut dizel motorlarında değişiklik yapılmadan veya küçük değişiklerle kullanılabilir; -Petrol dizelinin depolanma koşullarında depolanabilir; -Petrol dizeli ile her oranda karıştırılarak veya saf olarak kullanılabilir; -Küçük işletmelerde lokal olarak üretimi mümkündür; -Biyodizel petrol dizeline oranla daha iyi bir yağlayıcı olduğundan motorun ömrünü uzatır. Yakıt tüketimi, otomatik tutuşma, güç çıktısı ve motor gücü Biyodizel kullanımından olumsuz etkilenmez; -Biyodizel taşınması ve depolanması güvenli bir yakıttır. Ayrıca yüksek alevlenme noktasına (149 °C) sahiptir. Bu değer petrol dizeli için 125 °C` dir. -Bitkisel hammaddelerden (tohumdan) üretimi kırsal kesimde sosyo-ekonomik yapının gelişmesine katkıda bulunur, işsizliğin önemli boyutlara ulaştığı günümüzde yeni iş imkanlarının doğmasını sağlar, - Biyodizel, petrol dizeline göre yaklaşık %80 daha az karbondioksit emisyonu vererek yanar. Ayrıca hammaddesi çoğunlukla bitkisel kaynaklı olduğundan fotosentez nedeniyle karbondioksit için doğal bir yutaktır. Yanmamış hidrokarbon oranı petrol dizeline göre %90, kanserojen etkisi olan aromatik hidrokarbonlara göre ise %75-90 oranında daha azdır. Biyodizel partikül madde ve CO emisyonlarında da önemli derecede azalma sağlar. -Bitkisel üretim yalnızca kırsal nüfusu değil, enerji dahil birçok sanayi sektörünü etkilemesi nedeniyle metropollerin ekonomilerine kadar tüm ülke ekonomisini de ilgilendirmektedir. Kırsal üretim etkinliğinin artırılması, bölgeler arası ve kentlerle kırsal alanlar arasındaki sosyal ve kültürel farklılıkların azalmasını sağlayacaktır. -Biyodizel olarak kullanılan kolzadan elde edilecek olan küspe, yem sanayimiz için önemli bir ham madde kaynağı oluşturacaktır. Sonuçta, kendi öz kaynaklarımızdan elde ettiğimiz petrol ülkemiz ihtiyacının yok denebilecek kadar küçük bir kısmını karşılamaktadır ve petrol ürünleri üzerindeki verginin yüksek olması sebebiyle üretim maliyetleri her geçen gün artmaktadır. Yağ bitkilerinden biyodizel elde edilmesiyle yapılan üretimin tamamen yerli olmasından dolayı ithal bağımlılığı azalacaktır. Bu enerji aynı zamanda yenilenebilir ve stratejik bir enerji kaynağıdır. Biyodizel`in maliyeti mazota oranla yüksektir. Ancak çevresel ve tarımsal avantajları nedeniyle tüm dünyada vergilerden muaf ve teşvik edilen bir ürün konumundadır. Bazı ülkelerde vergisinin düşük olması sebebiyle fiyatı mazottan daha ucuzdur. Ayrıca tüm katma değer ülkede kalacak ve istihdam, gelir ve tüketim faktörlerindeki çarpan etkisi her katmanda kendini gösterecektir. Bununla birlikte, en ucuz ürünün kendi doğal kaynaklarından temin edilebilen ürün olduğu unutulmamalıdır. Biyodizel temiz ve homojen bir yakıttır. Ã?evre kirliliğinin önlenmesi için gelecekte oluşturulacak bütçeler şimdiden temiz enerji kullanımı ile minimuma indirilecektir. Ayrıca, ülkemizin ekosistemini korumak insanlık görevidir. Biyodizel temelde mazota rakip değil, alternatiftir. Ã?lkemizde mazot tüketimi yıllık 15.000.000 ton civarındadır. Bu tüketim miktarının %10-20 arası bir miktar biyodizel olarak üretilebilir. Ã?retilen ürünler katkı olarak kullanıldığı zaman mevcut dizel yakıtların kalitesini Avrupa normlarına taşıyacaktır. Biyodizel sera etkisini artırmaz, egzozlardan atılan duman ve kurumu %70`ten fazla bir oranda azaltır, araçlarda motor ömrünü uzatır, vuruntuyu önler ve aracın sessiz çalışmasını sağlar. Ã?retim tesisinin bertaraf özelliği ise, atıkların değerlendirilip çevreyi kirletmeden ekonomik değer kazandırılmasını sağlar.